Zerdeçalın Kanser Üzerine Etkileri

Halk arasında zerdeçal,zerdeçöp, hint safranı olarak bilinen bu bitki latince ‘curcuma longa’ olarak isimlendirilir.Bitkinin toprak altı kısımları yani rizomları drog olarak, geleneksel hint tıbbında, ayurvedada, unani ve siddha tıbbında kullanılmıştır.

Anavatanı isminden de anlaşılacağı gibi başta Hindistan olmak üzere Asya ülkeleridir. Baharat, koruyucu, renk verici ( etken maddenin sarı renkte olması nedeni ile) kullanımları olsa da bu yazıda tıp alanında kullanımlarından bahsedeceğiz.

Zerdeçalin etkisi içerdiği %77 oranındaki kurkumin ve türevlerinden kaynaklanmaktadır.Bu bileşik ile yapılan çalışmalarda ortaya çıkan sonuç zerdeçalin bir çok hastalığın tedavisi veya önlenmesinde faydalı olduğudur.Etki spektrumu bir hayli geniş olan bitki; antienfeksiyöz, antioksidan, antienflamatuar, hepatoprotektif, kardiyoprotektif, trombosupresif, anti-artiritik, kimyasalların zararlı etkilerini önleyici ve anti-karsinojenik olarak kullanılabilmektedir.
Zerdeçalin kanser türlerine etkisi antioksidan özelliğinden kaynaklanmaktadır.Geçtiğimiz çeyrek yüzyılda bu özellik üzerinde durularak yapılan çalışmaların sonuçlarına göre zerdeçal;özellikle oral,meme,prostat,panreas, kolorektal, multıpl myelom gibi çeşitli kanser türlerinde olumlu sonuçlar vermiştir.
Kanser üzerindeki etki mekanizması
Etkili bileşik olan kurkuminin kanser hücreleri ile ilişkili bir çok aktivitesi reaktif oksijen türlerini (ROS) hücresel seviyede hem azaltma hemde arttırma yeteneği; yani antioksidan ve pro oksidan özellikleri ile ilişkilendirilebilir.Düşük konsantrasyonda ROS’un hücresel seviyesini azaltabilmekte ve karsinogenez prosesini önleyebilmektedir dolayısı ile kanser kemo-önleyici bir ajan gibi davranmaktadır. Kurkumin ROS’un hücresel seviyelerini sitotoksik seviyeye artıran yüksek konsantrasyonları ise kemoterapötik etki oluşturabilmektedir.
Aynı zamanda kurkuminin Pre-klinik invitro ve invivo çalışmalarla antitümör aktiviteside olduğu çeşitli mekanizmalarla hücre büyümesini engellediği de ortaya konmuştur.
Görüldüğü gibi doğal olarak yetişen bu bitki bir çok hastalığın tedavisinde fayda sağlamaktadır.Günümüzde maruz kaldığımız ekzojen serbest radikallerle ( çevre ve hava kirliliği,radyason,sigara gıda katkı maddeleri…. vb) başa çıkmanın yolu antioksidan özelliği olan bu ve benzeri doğal besinleri tüketmekten geçtiğini düşünmekteyim.